Τετάρτη 28 Μαΐου 2014

Απρίλιος 1922

 Απρίλιος 1922

1._ Ομίχλη πυκνή σκέπασε τα βουνά και δεν βλέπομεν τίποτε. Εστείλαμε μερικούς εις Γαλίαναν και άλλους εις Αγρίδ να μάθωμεν τι γίνεται.
Παρά το βράδυ έφυγε η ομίχλη και βλέπομε καπνούς στα χωριά και στρατιώτας.Οι εις Γαλίαναν σταλέντες, εις Κιμισλή είδαν τον δρόμον πατημένον και κατάλαβαν ότι επέρασε στρατός εις Σάντα και ήλθαν πίσω.Την νύκτα κατεβήκαμε εις Σουγούν κιολι όπου ήλθαν και από Αγρίδ και οίτινες λέγουν ότι και εκείθεν πέρασε στρατός διά την Σάντα καθώς και από Καρά τερέ. Και ότι ο Αζίζ Χάρουξαλης συνελήφθη.


2._ Νύκτα πρίν ξημερώσει φύγαμε διά το ποτάμι Κουστουλάντων και στα


3._ Άνωθεν του χωρίου εκάναμε το Πάσχα.Βράδυ κατέβημεν εις Κουστουλάντων και από δύο σπίτια Τουρκικά πήραμε τέσσαρες αγελάδες και τέσσαρα πρόβατα και τα κόψαμε διά το Πάσχα και φάγαμε.


4._ Κατά το βράδυ περάσαμε αντίκρυ κάτω από Αμπάρια και εμείναμε μεσ' το δάσος. Εστείλαμε μερικούς εις Γαλίαναν.


5._ Ήλθαν και λένε ότι μόνον από Γαλίαναν πήγαν χίλιοι πεντακόσιοι στρατιώται και όλοι θα είναι άνω των τεσσάρων χιλιάδων και ότι χθές το Χιτσιούμ Ταπούρ κατέβη εις Γαλίαναν να ανιχνεύσει τα δάση της Γαλίανας.
Βλέπομεν εις Σιργανλή, στρατιώτας να κατεβαίνουν τον δρόμον Τακούτ.Κατά το βράδυ μερικοί άοπλοι φοβηθέντες την κατάστασην έφυγαν διά Τραπεζούντα, ο δε Γεώργιος Καλαϊτσίδης με τον αδελφόν του Παναγιώτην έφυγαν διά Καυλικά όπου ήτο η οικογένειά τους, πήραν και τον φέρο πατέρα μας μαζί να τον φέρουν εκεί με την οικογένειάν μας και ότις μέχρι σήμερον ακάθητο μαζί μας φοβούμενος να κατέβει με την οικογένειαν.Εμείναμεν πάλιν με του άοπλους όλοι μαζί 57 τον αριθμόν.


6._ Τρείς ώρας προς τα ξημερώματα εφθάσαμε εις το δάσος της Γαλίανας κάτωθεν από Αμπάρια διότι εκεί πλησίον είχαμε πατάτες κρυμένες.
Πρωί βλέπωμεν τέσσαρας στρατιώτας να πάνε κατά την Σάντα ασφαλώς ταχυδρομείο.Βράδυ εστάλησαν εις Γαλίαναν μερικοί να μάθουν ειδήσεις αλλ΄αμόλις έφθασαν εις το χωρίον Γουρνέσκια βλέπουν έρημον το χωρίον και στρατιώται περιφέροντο μέσα, εγύρισαν πίσω και ήλθαν μη γνωρίζοντες τι συμβαίνει.


7._ Βλέπομεν από Αμπάρια να κατεβαίνουν εις Γαλίαναν στρατός κάπου διακόσιοι πενήντα με μεταγωγικά. Ήρχοντο από Σάντα.


8._ Εστάλησαν δέκα άνδρες εις Σκαλίτα διά να μ΄ςθουν αν έχει και εκεί στρατόν. Πηγαίνοντας αντάμωσαν τον Μικτάρην της Γαλίανας και τους είπεν ότι τα δύο χωριά, Τσουπανόη και Γουρνέσκια άδειασαν, και τους κατοίκους φέραν εις Λειβάδια διά να μη σας τροφοδοτούν διότι ήσαν ακρινά χωριά κοντά στο δάσος. Και ότι γίνεται μεγάλη βία εναντίον σας.
Προς το βράδυ στείλαμε μερικούς εις Σιαϊν καγιά διά να περιμένουν τους δέκα και να μας ειδιποιήσουν αναλόγως.


9._ Ο καιρός εχάλασε και χιονίζει και δεν μάθαμε τίποτα.


10._ Βράδυ μας ειδοποίησαν εκ Σιαϊν καγιά ότι έφθασαν τα παιδιά και έφεραν και τρείς αγελάδες. Λέγεται δε ότι οκτώ χιλιάδες στρατός γυρίζει προς εξόντωσιν μας και ότι ο Κεμάλ διέταξε αυστηρώς να μας εξοντώσουν, ή δε ο στρατός αυτός θα σταλεί εις το μέτωπον και θα έλθει νέος. Η εξορία πάλιν εξακολουθεί, από 12 - 60 ετών μαζεύονται και στέλονται εις τα εσωτερικά. Τον Ι. Δοξόπουλον και Ζαχαρίαν Γιαμάκ τους έχουν εις Γαλίαναν και καθημερινώς δέρνονται και τους φοβερίζουν ότι θα τους κρεμάσουν αν δεν παραδίδονται οι αντάρται. Εκτός του τακτικού στρατού, από Τζεβιζλίκ και κάτω και όλη η περιφέρεια Τραπεζούντος, οι Τούρκοι είναι επί ποδός προς καταδίωξίν μας. Ευρισκόμεθα εις πολύ στενάχωρον κατάστασιν. Δεν μας φοβίζουν οι χιλιάδες του στρατού και Τσετέδων παρά μας φοβίζει η πείνα, διότι καθημερινώς ήμεθα αναγκασμένοι διά κρούσματος να προμηθευτούμε τα προς το ζείν ενώ θα έπρεπε να μείνωμε αφανείς εις κάποιον κρυφόν μέρος.

Σε όλα τα μέρη ευρίσκεται στρατός και επιτηρούνται όλα τα χωριά.Εις Σάντα έμεινε μόνον ο στρατός του Ριζαίου.


11._ Κατά το μεσημέρι βλέπομεν αντίκρι μας από το παρχάρι Ουράδ, να κατεβαίνει πάλιν στρατός, ενώ εξερευνούσε το γύρω δάσος. Η ώρα 3 μμ ακούγωμεν πυροβολισμούς. Είχαν συναντήσει φυγόστρατους εκ Γαλίανας και συνεκρούσθησαν μαζί τους σκοτώσαντες μερικούς εξ αυτών.
Την ίδια νύκτα εφθάσαμε εις το σπήλαιον Αραπλή έναντι του Σιαϊν καγιά όπου ήσαν οι σύντροφοί μας.


12._ Εμάθαμεν από Γαλιανίτας ότι χθές εσκότωσαν πέντε άνδρας και μίαν γυναίκα κατά την σύγκρουσην και ότι εσκοτώθη και εις Τσιαούσης.
Κατά το βράδυ εστάλησαν παιδιά διά Αγρουζενόν και Σκαλίτα διά τρόφημα.Από Μέζιρεν Σκαλίτα, είδαν φωτιά εις Φαβατά και το χωρίον Σκαλίτα να καίγεται και γύρισαν πίσω, μόνον οι άλλοι έφυγαν διά Αγρουζενόν.


13._ Ετοιμαζόμεθα να φύγωμεν ότε ήλθαν τρείς Γαλιανίται με τον Παναγιώτην Παναγιωτίδην και μας παρεκάλεσαν να μείνομεν δύο τρείς ημέρες ακόμη εκεί, εν περιπτώσει ανάγκης να μπορούν να φύγουν προς ημάς. Επειδή όμως δεν είχαμε τρόφημα, πήραν τρία παιδιά δικά μας και να μας στέλνουν μερικά τρόφημα μαζί τους.
Κατά το μεσημέρι βλέπομεν εια το παρχάρ Τουζλά στρατόν οίτινες ήλθαν και ερεύνησαν την Σιαϊν καγιάν, δηλ. το απέναντι μας δάσος και μη ευρόντες κανένα, γύρισαν πίσω.


14._ Εφύγαμε διά την Σάντα και εφθάσαμε εις Άσπρα λιθάρια εις το σπήλαιον Χαντσαρί και βλέπομε ότι ήλθαν εκεί και χάλασαν τις καλύβες μας.


16._ Εφθάσαμε εις Βαϊβάι τερέν όπου εκτίσαμε αμπριά και μείναμε, διότι το μέρος ήτο απόκρυμνον και κατάλληλον. Προ είκοσι ημερών και πλέον άρχισαν να πονούν τα πόδια μου από ρευματισμούς και δεν κοιμούμαιούτε την νύκτα ούτε την ημέραν και υποφέρς πολύ.


17._ Ένδεκα παιδιά εστάλησαν διά Ούζην διά τρόφημα. Και ο Ευκλείδης με τέσσαρα παιδιά έφυγεν διά Κάτραν προς τους Αρμενοίους να συνενοηθεί με τον Καπρέλ.


19._ Εστείλαμε τρείς εις Άγ. Γεώργιον Μαρέτεν όπως εκείθεν παρακολουθήσουν τας κινήσεις του στρατού της Σάντας. Ελθόντες βράδυ λέγουν ότι έχουν φυλάκια εις διάφορα υψώματα και φυλάγουν και ότι έχουν μαζί τους πολλά πρόβατα και αγελάδες.


20._ Ήλθον εξ Ούζης άπρακτοι.


23._ Πρωί ήλθεν και εκ Κάτρας ο Ευκλείδης. Μανθάνωμεν ότι εξ Ερζερούμ έφυγαν οκτώ παιδιά Σανταίοι να έλθουν εις ημάς αλλά στα χωριά τους συνέλαβαν. Επίσης λέγει ο Αλής ότι εις Κουστουλάντων ο στρατός εκύκλωσε και σκότωσε μερικά παιδιά και μίαν γυναίκα αλλά δεν εμάθαμε ποιοι ήσαν.


25._ Λόγω της καταστάσεως και της πείνης και της μεγάλης βίας εναντίον μας, οι περισσότεροι των ανδρών απεφάσησαν να φύγουν κατά τα Ρωσσικά σύνορα και να περάσουν εις Βατούμ μαζί τους και οι άοπλοι και σήμερα γίνεται κατάλογος των όσων θα φύγουν.


26._ Το φυλάκιόν μας διακρίνει στρατόν εις Υπαπαντήν καίγοντες τα απομείναντα σπίτια και την εκκλησίαν.


28._ Βράδυ ο Ευκλείδης με είκοσι παιδιά έφυγε διά ταξίδι.


29._ Τέσσαρες άλλοι πήγαν διά Ούζην.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΕΠΤΑΚΩΜΟΣ ΣΑΝΤΑ

Η ΕΠΤΑΚΩΜΟΣ ΣΑΝΤΑ

Η Σάντα η επτάκωμος

Εις τα Ν.Α. της Τραπεζούντος κειμένη επί υψηλού οροπεδίου η Σάντα αποτελείτο εξ επτά ενοριών των εξής : Πιστοφάντων, Ισχανάντων, Τερζάντων, Ζουρνατσιάντων, Κοσλαράντων, Πινατάντων και Τσακαλάντων. Όλες δε οι ενορίες εκείντο επί του ποταμού Ιάμπολου.

Επίσης αι ενορίες είχον και άλλα επτά παραρτήματα γενικώς Φτελένια ονομαζόμενα τα εξής : Μεγ. Φτελέν Χαρατσιάντων Αλιάντων Υπαπαντή Κοπαλάντων Καρά Κοτέλ και το Ρακάν.

Ως εκ του ορεινού εδάφους της η Σάντα ήτο άγονος οι κάτοικοι ασχολούντο εις την κτηνοτροφίαν και εις την καλλιέργειαν της πατάτας και ολίγον λαχανικών μόνον προς ιδίαν χρήσην. Όλοι οι άνδρες αναγκάζοντο να μετέρχονται εις την Ρωσίαν την Αμερικήν και αλλαχού διάφορα επαγγέλματα εκτός ολίγων οίτινες έμεναν διαρκώς εις την Σάνταν ως έμποροι ξυλουργοί διδάσκαλοι κ.τ.λ.. Λόγω λοιπόν του ορεινού εδάφους και της ανεπαρκούς συγκοινωνίας η ζωή καταντούσε λίγο δύσκολος επί πλέον δε και οι ληστείες των Τούρκων όταν πηγαινοέρχονταν εις Τραπεζούντα, ανάγκασαν πολλούς εκ των κατοίκων να μεταναστεύσουν εις Ρωσίαν όπου εσχιμάτησαν πολλές κοινότητες και χωριά ίσως παραπάνω από ότι έμειναν στην Σάντα.

Όταν τον Απρίλιον του 1916 οι Ρώσοι κατέλαβαν την Τραπεζούντα ελευθερώθηκε και η Σάντα εκ του Τουρκικού ζυγού και άρχισαν οι ξενητεμένοι Σανταίοι να φθάνουν στα χωριά τους. Και επειδή λόγω του πολέμου είχε δουλειές πολλές και γνωρίζοντες οι Σανταίοι την γλώσσαν εκέρδιζαν πολλά λεφτά και η ζωή τους καλυτέρευσε κατά πολύ και το κυριότερον η ελευθερία. Μόνον όμως δύο χρόνια βάσταξε η κατάστασις αυτή διότι στα τέλη του 1917 οπότε άρχισε η Ρωσική κατάρρευσις εξ όλων των μετώπων του πολέμου τότε επρόκειτο η Σάντα να υποστεί τα μεγαλύτερα δεινά, τα οποία θα αφηγηθούμε εις το παρόν ημερολόγιον.