Σάββατο 24 Μαΐου 2014

Αυγουστος 1923




Αυγουστος 1923


1._ Πρωί από το σπίτι φύγαμε προς το δάσος. Και το βράδυ εκείθεν τέσσαρες έφυγαν διά Σούρμενα και οι άλλοι φθάσαμε εις Τσιαγιλή.
3._ Εφθάσαμε εις Ουζούν κομαρλούκ, από ένα αγωγιάτην πήραμε μερικά τρόφημα και πράγματα την επομένην, και βράδυ κατέβημεν εις Σούκουρην εις το σπίτι του Αλή Τσιαούς Πουγιούκ ογλού εφάγαμε και φύγαμε διά το χωρίον Ουζουνάντων.
5._ Ο Λιμάν αγάς Ζαλούμογλου μας ετοίμασε χωμί και βράδυ φύγαμε.
6._ Πρωί εφθάσαμε εις Σπενταμλούκ, όπου φυλάξαμε τον δρόμον έως το βράδυ αλλά αδίκως δεν πέρασε κανείς και ωύχτα φθάσαμε εις το λημέρι μας χαρατσιάντων γύρτ.
8._ Πήγαμε στο άλλο λημέρι μας Μασμανάντων.
11._ Βλέπομε τον στρατόν αντίκτι εις Άσπρα λιθάρια όπου είχαμε κρυμμένα μερικά πράγματα και τρόφημα να κάνουν έρευναν και ακούσαμεν τον κρότον όταν πέταξαν κάτω στους βράχους ένα αμπάρι πού είχαμε, και πάλιν γύρισαν στα χωριά.
Το βράδυ στείλαμε μερικούς εις Χάρουξαν διότι θα είχαμε εκεί γράμμα από τους συντρόφους μας που πήγαν εις Σούρμενα.13._ Πρωϊ από Χάρουξαν ανέβησαν στο βουνό Καρά κοτύλ όπου πήραν οκτώ βαρέλια βούτηρον και τυρί και διάφορα άλλα πράγματα και ήλθαν στο λημέρι.
Λέγουν ότι ο στρατός από Κιμισλί έφυγε εις Τουρκικά χωριά και αναγκάζουν τους Τούρκους πολύ να μας προδώσουν λέγοντες ότι αυτοί τώρα τους τροφοδοτούν. Τους έκαναν άνω κάτω έπεσε ξύλο πολύ και ατίμασαν και γυναίκες. Στρατός!! Η Κυβέρνησις εξέδωκε νέαν διαταγήν ότι όποιος τους προδίδει θα πάρη δέκα χιλιάδες παγκανότες. Από Σούρμενα μας γράφουν ότι ο Ομέρ αγάς υπεσχέθη να μας βρή Μοτέρ και να μας φυγαδεύση. Κατήντησε ανατολικόν ζήτημα.14._ Την νύκτα αυτήν δεν κοιμηθήκαμε διόλου διότι ακούσαμεν άνωθεν του λημέρη μας κρότους και σφυρίγματα, και μέχρι πρωϊ ήμασθε επί ποδός έτοιμοι.
15._ Εστείλαμε μερικούς εις Πουράν να κατασκοπεύσουν τα χωριά και τα πέριξ, αλλά δεν είδαν κανένα και ήλθαν.
16._ Προς το βράδυ ανέβημεν εις το βουνόν Κιλκενλούκ και εκόψαμε τον δρόμον.
17._ Ανέβηκε και ο στρατός εις Καρά κοτύλ λίγο μακρυά από ημάς και ερευνούσε. Εν τω μεταξύ ήλθαν και πέρασαν μερικοί διαβάται αλλά δεν τους πειράξαμε διά να μη προκαλέσωμε τον ερχομόν του στρατού εκ νέου.
20._ Πρωϊ ήλθαν από Σούρμενα οι δύο και λέγουν ότι ο Ομέρ αγάς ετοίμασε το μοτέρ και θα φύγομε. Ο Αλή Οσμάν και ο Μικίρ έφυγαν διά Τσαμπούρ διά να πάρουν μαζύ και τον Μωϋσές Γιμούκογλου με την γυναίκα του, και την 26ην του μηνός θα ανταμοθούμε εις Αβέτ ογλού. Τέσσαρες έφυγαν αμέσως διά τα χωριά και έμειναν εις Άγ. Γεώργιον Μαρέτεν.
21._ Από Άγ. Γεώργιον βλέπομε ότι δεν υπάρχει κανείς στα χωριά και φθάσαμε εις Πινατάντων και βρίσκομε μίαν επιστολήν καρφομένην εις την ιδίαν πόρταν που καρφόσαμε και ημείς τον Μάϊον. Γραμμένην παρά του αξιωματικού εις απάντησιν της δικής μας επιστολής. Ιδού αυτή.
 Σανταλιλαρά            Σάντανιν πινέτλη καριγεσινέ πίρ εβίν καπουσινά τσιοπλετιγινίζ βε πιζέ χιτάπεν γιαζτιγινίζ μεκτουπί αλτίμ. Τσιόκ γιανκλίς γιολαρά σαϊτουγινιζί ανλίοριμ πουνούν ιτσιούν πέντα που μεκτουπή σιζέ γιαζίοριμ. Γιαλατσιάκ ολτιγίμ σιεκλερί εγή τουσιούνουνιζ βε ονά κερή καρερινιζή βέρινιζ.Εγή πιλίορσινίζ κι τούργιετε σόν ζεμάν κατάρ έν σερπές βέ εγή χιγέτ κετσιρέν ρούμ μιλετί ιτί. Χουκιμετίν πιτούν ρεχίμ βε σιεφκετί ουζερινιζτέν εκσίκ όλμιγιορτι, χάρπ ουμουμινούν χουκλερινέ βέ μεσβούμ μουταρικέ τιρ σιζέ. Σίζ σικμαρτινίζ πού σιημαρλούκ ο τερετσεγί πουλτίκι μιλετινιζή μάφ ιτινίζ. Γιουνάν χιγιασίλε πού κιουνήν τερκεγέ τουστουνίζ.Έβετ, εβλερινιζή γιακτιλέρ, αϊλελερινιζή τεχσίρ ιτιλέρ ζάν ιτέρσαμ πούτα χουκιμετίν εν πιριντσή βασιφεσή ιτί γιαπτιγινιζέν μουκαπελέ.Σιζίν γιάνι ρούμ μιλετινέν κουρτουγού τουζάκ πέκ πεγιούκ ιτί τσενάιπ χακά σιουκούρκι μουφάκ ολάματαν χέρ ισινιζή χιουκιμέτ χαπέρ αλτί. Πού χαιντά χουκιμετί χακλή κιορμελίσινιζ.Σίζ πίρ σιέη γιαπματαν γιουζλέρτσε σενέ σιζέ πίρ σιεη γιαπίλματι.Σοζί ουζάτ μαγιαλιμ, πιλιά καϊτ βε σιαρτ χουκιμετέ αρζί τεσλημέτ ιτμενιζή σιζλερέ τεβσιγέ ιτέριμ. Τεσλίμ ολτικτέν σόνρα σιζέ χίτς πίρ σιέη γιάπμαϊζ τίκερ ρουμλάρ κιπί σιζή τα χουτίτ μιλί χαριτσινά τσικαρίριζ. Πού μεμλεκετλερτέ ιχτιμάλ πίρ μουτέτ τουκέ ίτσιουν γιασιαγιά πιλίρσινιζ. Σονουνουζί εγί τουσιούνουνιζ.Πέκ αλια πιλίορσινιζ κι Γιουνανιστανίν ούτη γιούζ πίν κισίλίκ ορτισινί τενιζέ τεκέν πού μιλέτ τιρ. Αρτίκ κερισινί σίζ τουσιούνουνιζ. Πέν σιζέ παπάτσια. Πίρ νασαχάτ ιτέγιμ. Σοζλαριμά εμίν όλονιζ. Τεσλίμ όλουνιζ σιζί μεμλεκετέν χαριτσινά τσικαρίριζ Καπούλ ιτμέκ βέ για ίτμεμεκ σιζέ αϊτ τιρ. Τεσλίμ ολμάκι καπούλ ιτέρσενιζ έν γιακίν μουφρεζεγέ χαπέρ βέρινιζ Ονλαρά κιοντερετσέκ ολτιγινίζ αταμί πανά κιεντεριρλέρ. Πέντα τεσλίμ σιεραϊτινιζή πιλτιρίριμ Σοζούμ κιπί οζούμ τα τογρί τιρ. Πού ταγλαρτά βεγ σιανέ τολασμάκ ινσανλίκ τέγιλτιρ.
Κετσιέν ζεμανλάρ ουνουτουσλούν. Βακτί ιλέ σιζίν πασινιζτά έβελια μάσκα μητροπολιτή περαέτ ιτερέκ σιμτι ισταμπολτά τιρ. Πιζίμ πασιμουζίτα ντελιαγιά σοκτινίζ τιγέ ελιντέ τιούρκ παϊραγί ολτιγί χαλτά πατρίκ μερτιγιουσί ισταμπολτά κογιάν ρούμ κιλίσεσινιζ εν εγιντέ πουλουνμίστιρ Σίζ τα τουτουγουνίζ γιολούν πός ολτιγινί εγί πιλίγιορσινιζ τεσλίμ ολούπι κουρτούλουνιζ                                                Τακίπ Λιουφρεζέ Κουμαντανί 24._ Ετοιμάσαμε όλα τα πράγματά μας να φύγωμεν αλλ' επειδή ο Αλέξης Σπυριδόπουλος ασθένησε εμείναμε πίσω.
25._ Εστείλαμε τρείς εις Αβέτογλου διότι εκεί θα ανταμόναμε με τους άλλους να τους ειδοποιήσουν ότι είχαμε ασθενή για τούτο εμείναμε πίσω.
29._ Επειδή εμείναμε πίσω εστείλαμε μερικούς διά να αλέσουν. Και τρείς πήγαν διά φάρμακα εις Χάρουξαν.
Μεσάνυχτα ήλθαν δύο από Αβέτ ογλού και λένε ότι ο Μικίρ ασθένησε και έμεινε εις Τερέ Πασίν στου Σαϊτ Τσιβελέκ ογλού ο δε  Αλή Οσμάν μαζί με τον Μωϋσες έφυγαν διά Σούρμενα διά να ιδούν και μηλίσουν καλά τον Ομέρ αγάν να μας περιμένη έως ότου οι ασθενοίς μας γίνονται καλά. Και αν επιτύχουν να σκοτώσουν και τον Γιακούπ αγάν Πατσόγλου, και να έρχονται να μας ανταμόσουν.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η ΕΠΤΑΚΩΜΟΣ ΣΑΝΤΑ

Η ΕΠΤΑΚΩΜΟΣ ΣΑΝΤΑ

Η Σάντα η επτάκωμος

Εις τα Ν.Α. της Τραπεζούντος κειμένη επί υψηλού οροπεδίου η Σάντα αποτελείτο εξ επτά ενοριών των εξής : Πιστοφάντων, Ισχανάντων, Τερζάντων, Ζουρνατσιάντων, Κοσλαράντων, Πινατάντων και Τσακαλάντων. Όλες δε οι ενορίες εκείντο επί του ποταμού Ιάμπολου.

Επίσης αι ενορίες είχον και άλλα επτά παραρτήματα γενικώς Φτελένια ονομαζόμενα τα εξής : Μεγ. Φτελέν Χαρατσιάντων Αλιάντων Υπαπαντή Κοπαλάντων Καρά Κοτέλ και το Ρακάν.

Ως εκ του ορεινού εδάφους της η Σάντα ήτο άγονος οι κάτοικοι ασχολούντο εις την κτηνοτροφίαν και εις την καλλιέργειαν της πατάτας και ολίγον λαχανικών μόνον προς ιδίαν χρήσην. Όλοι οι άνδρες αναγκάζοντο να μετέρχονται εις την Ρωσίαν την Αμερικήν και αλλαχού διάφορα επαγγέλματα εκτός ολίγων οίτινες έμεναν διαρκώς εις την Σάνταν ως έμποροι ξυλουργοί διδάσκαλοι κ.τ.λ.. Λόγω λοιπόν του ορεινού εδάφους και της ανεπαρκούς συγκοινωνίας η ζωή καταντούσε λίγο δύσκολος επί πλέον δε και οι ληστείες των Τούρκων όταν πηγαινοέρχονταν εις Τραπεζούντα, ανάγκασαν πολλούς εκ των κατοίκων να μεταναστεύσουν εις Ρωσίαν όπου εσχιμάτησαν πολλές κοινότητες και χωριά ίσως παραπάνω από ότι έμειναν στην Σάντα.

Όταν τον Απρίλιον του 1916 οι Ρώσοι κατέλαβαν την Τραπεζούντα ελευθερώθηκε και η Σάντα εκ του Τουρκικού ζυγού και άρχισαν οι ξενητεμένοι Σανταίοι να φθάνουν στα χωριά τους. Και επειδή λόγω του πολέμου είχε δουλειές πολλές και γνωρίζοντες οι Σανταίοι την γλώσσαν εκέρδιζαν πολλά λεφτά και η ζωή τους καλυτέρευσε κατά πολύ και το κυριότερον η ελευθερία. Μόνον όμως δύο χρόνια βάσταξε η κατάστασις αυτή διότι στα τέλη του 1917 οπότε άρχισε η Ρωσική κατάρρευσις εξ όλων των μετώπων του πολέμου τότε επρόκειτο η Σάντα να υποστεί τα μεγαλύτερα δεινά, τα οποία θα αφηγηθούμε εις το παρόν ημερολόγιον.